Babek isyanı kpss / new
Babek Ayaklanması
Başlığın diğer anlamları için Babek (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Bâbek Ayaklanması, Dadaşkent villaları Hareketi'nin önderliğini babek isyanı kpss Bâbek Hûrremî komutanlığında Azerbaycan'da[1] Hâlife Memûn ve Mutasım zamanında Abbâsîler Hâlifeliği yönetimine karşı 816-838 yılları arasında 22 yıl boyunca sürdürülen ayaklanmadır.[2]
Karargâh merkezi "Bezz Kalesi"[değiştir kaynağı değiştir]
Ana maddeler: Mazdek, Mazdekçilik, Muhammira, Mukannaʿîyye ve Hûrremdîn’îyye
Meşhur Bâbek Hûrremî'in temsilciliği yaptığı Hûrremdîn’îyye hareketin karargâhıdır. Hûrrem’îyye adını Mazdek'in eşi Hürrem'den alır. Hint-Avrupa dillerinde yiyecek, içecek anlamına gelen "Xurem", "Xwarin", ya da "Ve'xwarin" kelimesinin esası "Tabu yoktur, raks soğuk buharlı vantilatör şey mübâhtır," mânâsına gelmektedir.[3] Karargâhı "Bezz Kalesi" olan Hûrremdîn’îyye Hareketi İsyânı’nda Hâlife Mû'tasım’ın altı ünlü komutanı Bâbek Hûrremî tarafından mağlup edilmiş ve böylece "Bâbek Harekâtı"Abbâsîler açısından dönemin en korkulu isyânına dönüşmüştü. Hâlife Mû'tasım bu isyânı bastırmak için son çare olarak Abbâsî ordusunun başına bir Türk generali olan Afşın Haydâr bin Kâvûs’u atamak zorunda kalmıştı. General Afşın, Türk köle askerlerinden müteşekkil olan bu yeni ordu ile isyâncıların üzerine yürüdü.[4][5].
Ayrıca bakınız: Ebû İshâk el-Muʻtasım bi’l-Lâh
Bezz Kalesi’nin Abbâsîler tarafından fethi[değiştir kaynağı değiştir]
Hûrremîler’in karargâhı "Bezz Kalesi"Hicrî 20 Ramazan 222 / M. 26 Ağustos 837 tarihinde General Afşın Haydâr bin Kâvûs tarafından alındı.[6](Yakûbî'ye babek isyanı kpss Hicrî 9 Ramazan 222 / Babek isyanı kpss. 15 Ağustos 837; Mes'udî’ye göre babek isyanı kpss Ağustos 837’de.)
Ayrıca bakınız: Abbâsîler ve Hûrremîler
Bâbek’in ele geçirilmesi[değiştir kaynağı değiştir]
Bâbek’in kaçtığının anlaşılması üzerine Çakıl taşı beyaz Afşın beş yüz kişilik bir kuvvetle birlikte takibe başladı. Kısa bir süre "Sehl bin Simbat" adında bir Ermeni'nin yanında saklanan Bâbek, General Afşın tarafından bir av partisi esnasında yakalandı.
Ayrıca bakınız: Istanbul piknik alanı tavsiye Haydâr bin Kâvûs
Bâbek'in idamı[değiştir kaynağı değiştir]
838 yılında Bâbek HûrremîSamarra şehrine getirilerek Hicrî 3 Safer 223 / M. 4 Ocak 838[6] tarihinde Babek isyanı kpss Mû'tasım’ın huzurunda işkence ile i'dam edildi. Ayaklanma tam olarak sonuca ulaşmasa da, Abbâsîler Hâlifeliği'nin parçalanmasını hızlandırdı.
Ayrıca bakınız: Bâbek Hûrremî ve Bâbek’îyye
Hûrremdîn’îyye Hareketi Karargâhı "Bezz Kalesi" manzaraları[değiştir kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir kaynağı değiştir]
- ^Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin. Nəfisi Səid. "Elm", Bakı, 1990.
- ^Maurice Lombard. The golden age of Islam. 2003. s.152. ISBN 1-55876-322-8, 9781558763227
- ^Özalp, Mehmet Salih, Çöle Düşen Deli, Altıncı Yazıt, ISBN : 9786054745708
- ^Daniel Pipes, "Slave soldiers and Islam: the genesis of a military system ", Middle East Forum, 1981. pg 153: "Al-Mutasim undertook two military campaigns during his caliphate, the attack on Amorium (a town in Anatolia) and the suppression of the Persian rebel Babak. In both of these cases, Turkish military slaves played a major role.
- ^"Encyclopedia Iranica". 16 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2020.
- ^abTDV, İslâm Ansiklopedisi, Cilt 4, Sahife 377.